Systemy oznaczania stali
Stan obróbki cieplnej (stan OC)
W tych wypisach z nazewnictwa pragnę zwrócić uwagę na bardzo ważny parametr jakim jest stan obróbki cieplnej zamawianego wyrobu hutniczego. Należy przypomnieć, że stal jest materiałem, który może występować w kilku stanach OC i w każdym ma inne własności. Ta odmienność stanów OC i towarzyszących im różnych własności – stanowi wyrafinowaną wiedzę materiałową decydującą często o powodzeniu/niepowodzeniu produkcji.
Przykład stali łożyskowej 100Cr6:
Katalogi i certyfikaty nazywają też stan OC (heat treatment condition) zamienną nazwą: stan dostawy (delivery condition).
Nazewnictwo wg EN przewiduje używanie następujących symboli ze znakiem plusa (+) które definiują stan OC (inaczej stan dostawy), np.
UWAGA. Stan surowy jest też jakimś stanem OC
Przykłady stanów obróbki cieplnej w nazewnictwie stali wg EN - proszę prześledzić wspólnie z autorem:
* - ulepszanie cieplne to hartowanie z wysokim odpuszczaniem (Quenching & Tempering)
Opracowanie: K.Kotkowski
Wszelkie prawa zastrzeżone!
W tych wypisach z nazewnictwa pragnę zwrócić uwagę na bardzo ważny parametr jakim jest stan obróbki cieplnej zamawianego wyrobu hutniczego. Należy przypomnieć, że stal jest materiałem, który może występować w kilku stanach OC i w każdym ma inne własności. Ta odmienność stanów OC i towarzyszących im różnych własności – stanowi wyrafinowaną wiedzę materiałową decydującą często o powodzeniu/niepowodzeniu produkcji.
Przykład stali łożyskowej 100Cr6:
| 100Cr6 – w stanie surowym | – nie nadaje się do skrawania – nie nadaje się do eksploatacji jako element łożyska – nadaje się do przeróbki plastycznej, np. kucie na gorąco |
| 100Cr6 – w stanie zmiękczonym (>200HB) | – nadaje się do skrawania – nie nadaje się do eksploatacji |
| 100Cr6 – hart+odpuszcz. >60HRC | – nie nadaje się do skrawania – nadaje się do eksploatacji |
Katalogi i certyfikaty nazywają też stan OC (heat treatment condition) zamienną nazwą: stan dostawy (delivery condition).
Nazewnictwo wg EN przewiduje używanie następujących symboli ze znakiem plusa (+) które definiują stan OC (inaczej stan dostawy), np.
| + U lub bez znaku | bez obróbki cieplnej (stan surowy) |
| + A | wyrób wyżarzony zmiękczająco |
| + AC | wyrób wyżarzony sferoidyzująco (czyli zmiękczająco) |
| +N | wyrób po normalizowaniu lub walcowany normalizująco |
| + NT | wyrób po normalizowaniu z wysokim odpuszczaniem |
| + QT | wyrób ulepszony cieplnie; (quenching&tempering) |
| + P | wyrób utwardzony wydzieleniowo (precipitation hardening) |
UWAGA. Stan surowy jest też jakimś stanem OC
Przykłady stanów obróbki cieplnej w nazewnictwie stali wg EN - proszę prześledzić wspólnie z autorem:
| C35E+QT | stal węglowa 0,35%C; wyrób po ulepszaniu cieplnym* |
| P355GH +N | stal na urządzenia/rurociągi ciśnieniowe; wyrób po normalizowaniu |
| 13CrMo4-5 +NT | dawne 15HM; wyrób po normalizowaniu z wysokim odpuszczaniem |
| 38MnVS6 +P | stal niskostopowa Mn-V, wyrób utwardzony wydzieleniowo w hucie |
| GP240GH +QT | staliwo na urządzenia/rurociągi ciśnieniowe; wyrób po ulepszaniu* |
| 100Cr6 +AC | stal na łożyska toczne po wyżarzaniu sferoidyzującym (zmiękczona) |
Opracowanie: K.Kotkowski
Wszelkie prawa zastrzeżone!